Nietoperze nigdy nie cieszyły się dobrą opinią. Kojarzono je ze złymi mocami, czarownicami i wampirami. Miały wysysać krew, wplątywać się we włosy oraz porywać niemowlęta. Okazuje się jednak, że ssaki te, to bardzo pożyteczne i ciekawe zwierzęta,  które objęte są opieką prawną.

Nietoperze żyją na ziemi od 55 mln lat. Zasiedlają wszystkie kontynenty z wyjątkiem Antarktydy. Na świecie odkryto do naszych czasów ponad 1100 gatunków, z czego w Polsce występuje 25. W odróżnieniu od innych drobnych ssaków np. gryzoni, nietoperze są zwierzętami długowiecznymi. Nierzadko dożywają 20-30 lat, a rekordzista- Nocek duży żył aż  37 lat.

Nietoperze odgrywają znaczą rolę w naszym ekosystemie. Żarłoczność tych ssaków jest ogromna, ale nie można się ich obawiać. Krew - i to zwierzęcą, piją zaledwie trzy gatunki, pochodzące z Ameryki Południowej. Europejskie nietoperze służą natomiast ludziom. Tylko w ciągu jednego lata kolonia Nocków dużych potrafi zjeść ok. 2 ton owadów, a jeden osobnik w ciągu nocy może skonsumować  aż 3 tys. komarów.

Nietoperze, zwierzęta nocne, zastąpiły nieprzydany w ciemnościach zmysł wzroku, zmysłem słychu. Dzięki echolokacji mogą „zobaczyć” nawet najmniejszy gatunek owada, na którego polują. Wykorzystując ultradźwięki – bardzo wysokie tony, niesłyszalne dla lidzkiego ucha, potrafią rozpoznać odległość, kształt, wielkość, a nawet fakturę obiektu w całkowitej ciemności.
 
Jedną z kryjówek, z której korzystają nietoperze w województwie świętokrzyskim, jest Jaskinia Raj. To tam przebywają w stanie hibernacji podczas zimowych miesięcy i zapadają w sen w ciągu dnia przez pozostałą część roku.

W czasie 25 lat badań naukowych przeprowadzonych przez grupę świętokrzyskich chiropterologów w Jaskini Raj zaobserwowano obecność 10 gatunków nietoperzy.  

Najczęstszym jest Nocek duży, jeden z większych nietoperzy występujących w naszym kraju, a największy spośród zimujących w polskich jaskiniach – mówi Ewa Cieślik, kierownik Jaskini Raj – Najbardziej towarzyskim, śmiałym i niewykazującym dużego lęku przed człowiekiem nietoperzem jest Nocek rudy, który często towarzyszy zwiedzającym na trasie; lata, czyści futro i jest zainteresowany obecnością człowieka w jaskini – dodaje.