Najlepsze Centrum Informacji
Turystycznej w Polsce w 2011 r.
według Polskiej Organizacji
Turystycznej w kategorii ****

Ruiny wielkiego pieca w Kuźniakach

Informacje praktyczne

  • Informacje szczegółoweZwińRozwiń
    • Rodzaj obiektu:
      Zabytki techniki
    • Powiat:
      kielecki
    • Gmina:
      Strawczyn
    • Adres:
      Kuźniaki
    • Szerokość geograficzna:
      50.972670242236
    • Długość geograficzna:
      20.358610153198
    • Region turystyczny:
      Kielce i okolice
    • Położenie:
      • Na wsi
      • Inne
    • Wskazówki dojazdu:
      Kuźniaki to miejscowość położona u podnóży dwóch pasm Gór Świętokrzyskich: Dobrzeszowskiego i Oblęgorskiego. Wieś oddalona jest o ok. 8 km na północny-wschód od Strawczyna (miejscowość przy drodze wojewódzkiej nr 748 Kostomłoty-Ruda Strawczyńska). Od stolicy województwa świętokrzyskiego Kuźniaki dzieli ok. 26 km. Podróżując z Kielc samochodem należy skierować się najpierw na drogę krajową nr 74 (kierunek Łódź), a następnie, po przejechaniu ok. 9 kilometrów, skręcić w lewo w drogę nr 748 (kierunek Strawczyn). Na skrzyżowaniu w Strawczynie w pobliżu urzędu gminy należy skręcić w prawo. Aby dojechać do początku szlaku czerwonego (przystanek PKS) należy w Kuźniakach skręcić na północ (w prawo). Do Kuźniak z Kielc kursują również autobusy PKS (dworzec przy ul. Czarnowskiej 12, rozkład jazdy na stronie internetowej przewoźnika www.pks.kielce.pl) oraz prywatne busy z dworca przy ul. Żelaznej 18 (rozkład jazdy na stronie internetowej przewoźnika www.busy-kielce.pl ) oraz dworca przy ul. Mielczarskiego (rozkład jazdy bezpośrednio na dworcu).
    • Noclegi w okolicyZwińRozwiń
    Alina Kurdek
    Alina Kurdek

    Gospodarze oferują pełne lub częściowe wyżywienie z produktów pochodzących z własnego lub sąsiednich gospodarstw rolnych.

    • Kuźniaki
    • +48 41 303 87 41

    Opis

    Najmniejszy z największych - tak najkrócej podsumować można wielki piec, którego pozostałości zobaczysz w leżących na Świętokrzyskim Szlaku Zabytków Techniki Kuźniakach.

    Dziś niewielkie Kuźniaki odwiedzają przede wszystkim piechurzy, którzy rozpoczynają (lub kończą) swoją przygodę na niemal 100-kilometrowym Głównym Szlaku Świętokrzyskim. Od czasu do czasu przez wieś przemkną rowerzyści. Jednak coraz częściej do Kuźniak zaglądają też poszukiwacze skarbów i ciekawostek sprzed wieków, którzy podążają za brązowymi znakami samochodwego szlaku Zabytków Techniki.

    W tej niewielkiej miejscowości zachowały się bowiem pozostałości XIX-wiecznego zespołu wielkopiecowego z napędem wodnym.

    Sam wielki piec znajduje się jednak na terenie prywatnym. Choć nie możesz do niego podejść, zabytek jest dobrze widoczny zza ogrodzenia przy skrzyżowaniu głównych dróg w miejscowości. 

     

    Kuźniaki: pracowita historia z doliny Bobrzy

    Początki wielkiego pieca w Kuźniakach sięgają drugiej połowy XVIII stulecia. J.P Radoński posiadał tu wtedy nieduży piec do wytopu żelaza. Wytwarzaną przez 40 dni w roku surówkę przerabiano następnie w pobliskiej kuźni wodnej. 

    W XIX stuleciu zakład należał do rodzinny Kołłątajów, z której wywodził się jeden z twórców słynnej Konstytucji 3 maja - Hugon Kołłątaj. Zakład i sam wielki piec był w kolejnych latach kilkakrotnie przebudowywany. Do 1897 kolejni prywatni przedsiębiorcy produkowali tu między innymi kraty, balustrady czy rury. 

     

    Historia zaklęta w murach

    Dziś w miejscu dawnego zakładu wielkopiecowego zobaczysz piec zbudowany z czerwonego piaskowca. Wzniesiony jest na czworobocznej, kwadratowej podstawie, przy której zachowały się sklepione łukowo otwory wykorzystywane przy obsłudze pieca.

    Konstrukcja zwężą się ku górze, przez co piec przypomina ostrosłup ze ściętym wierzchołkiem. Wsad złożony z rudy żelaza zmieszanej z węglem drzewnym zasypywano przez tak zwaną gichtę - okrągły otwór prowadzący do gardzieli pieca. 

    Choć piec jest najbardziej rozpoznawalnym elementem zakładu, warto wiedzieć, że obok niego zachowały się również fragmenty dawnego układu wodnego, który wykorzystywano aż do lat 50. XX wieku na potrzeby funkcjonującego w zabudowaniach dawnego zakładu  młyna zbożowego.

    Ruiny wielkiego pieca w Kuźniakach

    Lokalizacja

    Hidden text line that is needed to fix map width
    • 20.358610153198
    • 50.972670242236
    • Kuźniaki
    • Ruiny wielkiego pieca w Kuźniakach