Gmina Miedziana Góra. Miedź, kamienne kręgi, wielki piec i kultowy tor wyścigowy

Opis

Wiele jest jeszcze w Polsce zakątków do odkrycia.  Jednym z nich jest ziemia miedzianogórska, która obok pięknych widokowych tras turystycznych obfituje w atrakcje dla amatorów geologii, historii, techniki, aut wyścigowych i.… pierogów! Przekonaj się sam!

Fot. Gmina Miedziana Góra, Sławek Rakowski

NIEZWYKŁA GEOLOGIA

Jak sama nazwa wskazuje, górnictwo i hutnictwo metali nadało kierunek rozwoju miejscowościom na terenie dzisiejszej gminy Miedziana Góra. Skarby ukryte tu pod ziemią rozbudzały nadzieję wielu pokoleń górników gotowych poświęcić swoje zdrowie i fortuny. Wierzyli w nie biskupi krakowscy – właściciele tych ziem do końca XVIII wieku, król Stanisław August Poniatowski, Austriacy podczas rozbiorów i ksiądz Stanisław Staszic. Sami mieszkańcy do dziś powtarzają legendy o pozostawionych w ziemi bryłkach kruszcu.

Pozostałością po dawnej działalności górniczej i hutniczej są liczne ślady eksploatacji, pola górnicze, hałdy i pozostałości urządzeń hydrotechnicznych. Jej potwierdzeniem jest także kaplica na Górze Kaplicznej, zwanej Buchciną poświęcona św. Barbarze – patronce górników. Świątynia została wpisana do rejestru zabytków. Obecnie jest obiektem bezstylowym. Jej wnętrze oprócz trzech ołtarzy zdobi ekspozycja dotycząca historii miedzianogórskiego górnictwa.

Fot. Nieczynny kamieniołom Ciosowa, Archiwum ROTWŚ

Na jednym z zalesionym wzgórz przy trasie 74 kryje się dawny kamieniołom Ciosowa. Między drzewami widać już z daleka pionową ścianę zbudowaną z czerwonych piaskowców. W przeszłości wydobywano tu kamień wykorzystywany później w budownictwie i kamieniarstwie. Dzięki wytrzymałości na wysokie temperatury używano go także jako kamienia wykładzinowego do pieców hutniczych. Eksploatację zakończono w 1975 r. i w miejscu dawnego wyrobiska powstał rezerwat przyrody. Wyróżnia go długa na 100 m i wysoka na 25 m ściana zbudowana ze skamieniałych wydm, w których przetrwały tropy trasowych gadów.

W połowie drogi między Kostomłotami Pierwszymi i Drugimi wyrasta niewielkie wzniesienie z samotną, murowaną kapliczką. To Wzgórze Jana nazywane też Kolejówką, które w swoim wnętrzu skrywa wspaniałe skarby geologiczne. W Kamieniołomie „Mogiłka” ukrytym w zachodnim zboczu wzgórza odkryto fantazyjny układ skał z czarną, wyraźną linią oddzielającą skały, które powstały w odmiennych warunkach sedymentacyjnych. Poszukiwacze skamieniałości mogą w nich trafić na ślady życia sprzed milionów lat.

Fot. Wzgórze Jana, Archiwum ROTWŚ

PRADAWNE SANKTUARIUM i IMPONUJĄCY ZABYTEK TECHNIKI

Miedzianogórskie lasy skrywają mnóstwo tajemnic. Na kamiennym wzniesieniu w Tumlinie przed wiekami składano ofiary słowiańskim bogom. Pradawne sanktuarium otaczały trzy kamienne wały, skutecznie oddzielając świat sacrum od profanum. Na tyle, że nie znaleziono na Górze Grodowej żadnych artefaktów.

Fot. Słowiańskie Bajduły w nieczynnym Kamieniołomie na Górze Grodowej, Łukasz Sokołowski

Dziś na wąskim przesmyku pomiędzy dwoma kopalniami, w miejscu dawnego sanktuarium, stoi niewielka murowana kapliczka pw. Przemienienia Pańskiego, otoczona półokrągłymi płytami z piaskowca. Zgodnie z miejscową legendą na wzgórzu kryli się podczas potopu szwedzkiego mieszkańcy okolicznych osad. W podziękowaniu za ocalenie, wybudowali na szczycie Góry Grodowej kaplicę.

Fot. Kaplicza Przemienienia Pańskiego na Górze Grodowej, Archiwum ROTWŚ

Bobrza to niewielka miejscowość, w której przetrwały spektakularne ślady prowadzonej tu niegdyś działalności wielkopiecowej. Laikom mury dawnych fabryk bardziej będą przypominać malownicze ruiny średniowiecznego zamczyska lub romantyczne założenie pałacowe niż ruiny XIX-wiecznego zakładu hutniczego.

Fot: Zakład wielkopiecowy w Bobrzy, Sławek Rakowski

Co roku, pod koniec wakacji to miejsce musi odwiedzić każdy wielbiciel pierogów! Koła gospodyń dwoją się i troją, by przygotować różnorodne farsze i podbić nawet najbardziej wybredne podniebienia. Nie wiedzą, że takim otoczeniu wszystko smakuje o niebo lepiej!

Fot. Święto Pieroga w Bobrzy, Archiwum ROTWŚ

AKTYWNIE O KAŻDEJ PORZE ROKU!

Gmina Miedzian Góra to doskonałe miejsce by spędzić czas na świeżym powietrzu. I to przez cały rok! Czekają tu na Ciebie wyznaczone szlaki piesze, w tym główny, czerwony szlak turystyczny Gór Świętokrzyskich. Trasa prowadzi przez Wzgórza Tumlińskie, składa się z licznych ostrych podejść i daje możliwości sprawdzenia swojej wytrzymałości. Przez gminę prowadzi także szlak „Śladami gwarków, fryszerzy i kowali” oraz kilka tras nordic-walking.

Fani dwóch kółek przejadą przez gminę Wschodnim Szlakiem Rowerowym Green Velo lub czerwonym szlakiem rowerowym.

Fot. Szlak Green Velo w Gminie Miedziana Góra, Archiuwum ROTWŚ

Zimą pojeździsz na nartach w ośrodku narciarskim Tumlin Sport Ski. Działa tu ratrakowany, sztucznie naśnieżany stok z w wyciągiem talerzykowym i restauracją oraz wypożyczalnia sprzętu zimowego i wykwalifikowana kadra instruktorów.

Fot. Tulmin Sport Ski, Archiwum ROTWŚ

Ekstremalnych wrażeń dostarczy tor wyścigowy „Kielce”, który jest jednym z najważniejszych tego typu obiektów w kraju. Tor składa się dwóch pętli: małej 1140 m oraz dużej 4160 m, na których odbywają się Wyścigowe Samochodowe Mistrzostwa Polski, zloty i imprezy motoryzacyjne oraz… kultowa giełda.