Sandomierz pełen jest powodów do zachwytu. Spacer wąskimi uliczkami, wśród niewysokich kamienic i zabytkowych kościołów, to wędrówka przez królestwo zmysłów. Szmer rozmów
i dyskretny aromat kawy dochodzący z restauracyjnych ogródków, smak potraw przygotowanych z lokalnych serów i owoców, dyskretne piękno i optymizm zaklęte w biżuterii z krzemienia pasiastego tworzą niepowtarzalną scenerię do Twojego wypoczynku.
Sandomierz położony jest na siedmiu wzgórzach nad Wisłą na styku dwóch krain geograficznych: Wyżyny Kielecko-Sandomierskiej i Kotliny Sandomierskiej. To królewskie miasto zasługuje na to, aby zatrzymać się tu chociaż na 2 dni i chłonać jego unikalną atmosferę. Co ją tworzy ?
Sami zobaczcie ....
Spacerując uliczkami Sandomierza warto uświadomić sobie, że pierwsze wzmianki o mieście pojawiły się już w XII w zapisach Kroniki Galla Anonima. Niegdyś siedziba książąt i rezydencja królów, poprzez wieki rozwijała się jako ważna osada na szlaku handlowym do Krakowa i na wschód Europy.
Miejsca, które warto zobaczyć:
Zwiedzanie Sandomierza najlepiej zacząć od doskonałego punktu widokowego, czyli Bramy Opatowskiej, skąd można podziwiać okoliczną panoramę. Zwróćcie uwagę na przepiękną XVI-wieczną attykę oraz fragmenty dawnych murów obronnych okalających bramę. Warto zajrzeć także do Kościoła Św. Ducha, który znajduje się tuż przy Bramie Opatowskiej i jest połączony z klasztorem.
Rynek średniowieczny z XIV-wiecznym ratuszem miejskim i otaczającymi go 30 zabytkowymi kamienicami. Sandomierski ratusz wraz z renesansową attyką uznawany jest za jeden z najpiękniejszych w Polsce. Jest niewątpliwie jedną z najcenniejszych wizytówek miasta, ktorą upodobali sobie artyści i fotograficy. Poszukiwacze pereł architektury i ciekawostek historycznych znajdą na sandomierskim rynku kilka niezwykłych miejsc godnych uwagi:
- późnogotycka kamienica pod numerem 4
- kamienica pod numerem 5 zwana „Konwiktem Boboli” z XVI w.
- Kamienica Oleśnickich pod numerem 10
- pod numerem 12 klasyczna kamienica z połowy XIX w. tzw. „odwach”
- pod numerem 14 kamienica zwana Domem Mikołaja Gomółki, sławnego
kompozytora króla Zygmunta Starego
- pod numerem 27 kamienica zwana „Ciżemką” z XVII w.
Udając się na Zamek Królewski odwiedźcie po drodze Kościół św.Jakuba - jeden z najstarszych wybudowanych z cegły kościołów w Polsce. Dawna świątynia romańska, wzniesiona w pierwszej połowie XIII wieku, na potrzeby zakonu dominikanów, zauroczyła już wielu pisarzy i miłośników Ziemi Sandomierskiej. Ciekawostką godną uwagi są XIV-wieczne, obecnie najstarsze w Polsce dzwony kościelne.
Zamek Królewski wzniesiony przez Kazimierza Wielkiego, który przez wieki był wielokrotnie niszczony i odbudowywany. Powstał w XIV w. w miejscu dawnej warowni, a od wieku XVI pełnił rolę królewskiej rezydencji. Zniszczony podczas „potopu” w 1656 r.; ocalało tylko jedno skrzydło, które Jan III Sobieski przekształci w korpus główny. W 1817 r. przeznaczono go na więzienie, które istniało do 1959 r. W ocalałym i wyremontowanym skrzydle mieści się Muzeum Okręgowe.
Zwiedzając Sandomierz nie można pominąć Bazyliki katedralnej Narodzenia NMP.,która została wzniesiona w miejscu pierwotnej romańskiej kolegiaty. Obecny kościół został wzniesiony przez króla Kazimierza Wielkiego w drugiej połowie XIV wieku. Bogate wyposażenie wnętrza z pewnością zachwyci nie tylko koneserów sztuki. Warto tu zajrzeć choć na kilka chwil, by zobaczyć odnowione freski bizantyjsko-ruskie, które zostały ufundowane przez samego Władysława Jagiełłę i są jednymi z czterech zachowanych tego typu w Polsce.
Collegium Gostomianum – jedna z najstarszych szkół średnich w Polsce, ufundowana już na początku XVII wieku. Budynek zachował oryginalny układ przestrzenny, dekorację sklepień oraz eliptyczną klatkę schodową, która jest najstarszą, a także niespotykaną konstrukcją tego typu w Polsce. Jako ciekawostkę możemy zdradzić, że to właśnie tu pobierali nauki bohaterowie "Popiołów" S. Żeromskiego - Rafał Wolbromski i Krzysztof Cedro.
Dom Długosza – gotycki budynek wzniesiony na potrzeby księży misjonarzy w XV wieku, z fundacji Jana Długosza. Obecnie mieści się tu Muzeum Diecezjalne, gdzie możemy podziwiać cenne dzieła sztuki kościelnej (m.in. obraz Łukasza Cranacha Matka Boża z Dzieciątkiem i św. Katarzyną z 1518 r. )
Ucho igielne (furta dominikańska) – znajduje się w pobliżu rynku między kamienicami; wykonane w murach obronnych jako przejście dla zakonników klasztoru dominikańskiego. Obecna jego forma pochodzi z XVIII w.
Atrakcje przyrodnicze – w najbliższej okolicy miasta znajdują się przeurocze wąwozy powstałe z lessowej glebie. Do najwspanialszych należą wąwozy Królowej Jadwigi i „Piszczele”. W Sandomierzu zwiedzanie zabytków przeszłości można również połączyć z odpoczynkiem nad Wisłą, przejażdżką statkami wodnymi, czy wędkowaniem.
Góry te, zwane inaczej Pieprzówkami, powstały pół miliarda lat temu ! Skały te swym kolorem i wyglądem przypominają ziarna pieprzu i są chronione jako rezerwat przyrody. Znajdziecie tu roślinność stepową i kserotermiczną, a także największe skupisko dziko rosnących gatunków róż w Polsce.
Jeśli chcecie poczuć się jak jeden z bohaterów telewizyjnego hitu, czyli serialu "Ojciec Mateusz" koniecznie musicie odwiedzić Wystawę Świat Ojca Mateusza. Spacerując po Rynku rozglądajcie się uważnie...może uda się wypatrzeć, jadącego na rowerze, samego księdza Mateusza ?
Warto wiedzieć
► W Domu Długosza znajdziecie jedyną kolekcję ponad 100 ksiąg drzewnych
► Kościół św.Jakuba jest drugim pod względem chronologii klasztor dominikanów w Polsce
► Szachy sandomierskie w Muzem Okręgowym to jeden z najstarszych zestawów bierek w Europie. Ich wiek szacuje się na XII wiek
► Za prezbiterium kolegiaty, pod nr 5, często wynajmował mieszkanie Jarosław Iwaszkiewicz. Po śmierci literata przez kilka lat w „jego” pomieszczeniach znajdowało się Muzeum Literatury im. Jarosława Iwaszkiewicza.
Centrum Informacji Turystycznej w Sandomierzu
ul. Rynek 20
27-600 Sandomierz
tel.: +48 15 644 61 05
e-mail: informacja@sandomierz.travel
www.sandomierz.travel
