Wyróżnienie w konkursie
publiczności na najatrakcyjniejsze
stoisko na Targach GTT2010
w Gdańsku

Konteksty: Gołoborze 2020/2021

2021-11-05 09:02 - 2021-12-03 18:00

Informacje praktyczne

  • Informacje szczegółoweZwińRozwiń
    • Rodzaj obiektu:
      Wystawy
    • Początek wydarzenia:
      2021-11-05 09:02
    • Koniec wydarzenia:
      2021-12-03 18:00
    • Powiat:
      Kielce
    • Gmina:
      Kielce
    • Adres:
      Kielce , Kapitulna 2
    • Kod pocztowy:
      25-011
    • Region turystyczny:
      Kielce i okolice
    • Położenie:
      • W centrum miasta
      • W mieście
    • Cena:
      3 i 5 PLN
    • Informacje dot. sprzedaży:
      Wstęp na wernisaż - bezpłatny
    • Nazwa organizatora:
      Biuro Wystaw Artystycznych w Kielcach
    • Dane organizatora:
      25-011 Kielce, Kapitulna 2
    • Telefon:
      +48 41 367 64 47
    • Strona internetowa:
      www.bwakielce.art.pl
  • Opis

    Dzięki uprzejmości Świętokrzyskiego Parku Narodowego, 4 artystów fotografików: Andrzej Łada, Małgorzata Sajkiewicz-Kręt, Stanisława Zacharko-Łagowska i Krzysztof Zając, mogło wejść bezpośrednio na ruchome kamienie gołoborza i wykonywać tam zdjęcia.

    Zobacz inne popozycje BWA Kielce na listopad:
    - "Po horyzont" - grafiki i rysunki Jacka Szewczyka

    - "Post-art melancholy" - Ewa Michalska

    Z obszernych zestawów fotografii, stworzonych w ciągu trzech dni: 8, 9 i 10 lipca 2020 roku, powstała fotograficzna opowieść o tym niezwykłym miejscu. Opowieść – która ma, podobnie jak w założeniach Kieleckiej Szkoły Krajobrazu, wymiar zarówno artystyczny, jak i dokumentalny.

    Teraz możesz zobaczyć ją na wystawie „Konteksty: Gołoborze 2020” oraz, poszerzającego ją, wydawnictwa pod tym samym tytułem. Składa się ona z wielkoformatowych fotografii, zestawionych z archiwalnymi oryginalnymi zdjęciami artystów Kieleckiej Szkoły Krajobrazu, pochodzącymi ze Zbiorów Fotografii BWA w Kielcach: Pawła Pierścińskiego, Jana Siudowskiego (spoza kręgu KSK), Jerzego Kamody, Jana Spałwana i Jerzego Mąkowskiego.

    Jej celem jest zarówno przypomnienie i chęć utrwalenia wielkich dokonań artystów Kieleckiej Szkoły Krajobrazu, jak i ich kontynuacja w dziele dokumentowania i twórczej interpretacji unikatowego krajobrazu Ziemi Świętokrzyskiej.

    Jak napisała w katalogu wystawy Stanisława Zacharko-Łagowska, obszar regionu świętokrzyskiego jest pod względem różnorodności, naturalnej urody i kultury rzeczywiście wyjątkowy.

    To teren z wybrzuszonymi najstarszymi polskimi górami – Górami Świętokrzyskimi, ze słynnym i tajemniczym gołoborzem na Łysej Górze i Łysicy, oraz – rzeźbiarskimi w charakterze – zespołami wapiennych skałek – pozostałościami dawnego, ciepłego morza  i słynną Jaskinią Raj.

    Malowniczo pofałdowany, pełen krętych koryt rzek i strumieni, z reliktem pradawnej Puszczy Jodłowej, najstarszym polskim dębem Bartkiem i wieloma rezerwatami przyrody z endemicznymi, tylko tu występującymi roślinami.

    Organicznie dopełnia je krajobraz kulturowy: wydłużone prostokąty sfalowanych pagórkami poletek, wspólnie tworzących charakterystyczną szachownicę, z wyraźnym rysunkiem miedz i urozmaiconymi strukturami upraw, z zagubionymi wśród nich małymi wioseczkami i miasteczkami.

    To wszystko razem składało się na unikalny charakter świętokrzyskiego krajobrazu, naznaczonego zapisem ciężkiej pracy ludzi mocno związanych z naturą – pracy ziemi najbliższej, przy pomocy prostych narzędzi i zwierząt.

    To także obszar o bogatej prehistorii i historii, sięgających zamierzchłych czasów, odsłanianych i dokumentowanych przez liczne odkrycia paleontologiczne – wśród których najsłynniejsze to, odkryte w Zachełmiu, ślady tetrapoda – pierwszego (według obecnego stanu wiedzy) czworonoga, który opuścił środowisko wodne i rozpoczął życie na suchym lądzie.

    Ich wadze dorównują archeologiczne: ze słynnymi kopalniami krzemienia pasiastego w Krzemionkach Opatowskich, z reliktami wielu tysięcy prehistorycznych „dymarek” u stóp Łysicy, w których wytapiano żelazo, a także pozostałości świętych miejsc pogańskiego kultu, takich jak zespół ogromnych megalitycznych grobowców w Słonowicach czy tzw. „pogański wał”, otaczający szczyt Łysej Góry, celowo „przykryty”, w początkach chrześcijaństwa na tych terenach, słynnym klasztorem z relikwiami Krzyża Świętego.

    Tu także zachowały się, równie licznie, cenne dla polskiej kultury obiekty architektury średniowiecznej, wśród których wystarczy wymienić chociażby te najsłynniejsze: Wiślicę z Kolegiatą i domem Jana Długosza oraz leżące nieopodal grodzisko w Stradowie, klasztory w Wąchocku, Jędrzejowie, Koprzywnicy, Szydłów, zamek w Chęcinach i wiele innych; także tych powstałych w kolejnych wiekach, które dopełniają listę zabytkowych atrakcji.

    A tych nie brak i w samych Kielcach, stolicy województwa świętokrzyskiego: począwszy od Wzgórza Katedralnego z barokową katedrą i pałacem Biskupów Krakowskich (obecnie Muzeum Narodowym), przez klasztor na Karczówce, aż po trzy wielkie zabytkowe kamieniołomy: Kadzielnię, Wietrznię i Ślichowice, nowocześnie zaadaptowane do celów wypoczynkowo-kulturalnych.

    Kolejnym unikatowym zjawiskiem związanym z tym regionem jest działalność artystów fotografików Kieleckiej Szkoły Krajobrazu, na czele z Pawłem Pierścińskim. Wymiernym rezultatem tej działalności są tysiące fotografii, które utrwaliły świętokrzyski krajobraz niemal w ostatniej chwili przed głębokimi, cywilizacyjnymi zmianami, które nieodwracalnie zmieniły jego charakter.

    Na fotografiach artystów KSK eksponowana jest przede wszystkim ziemia: geometryczny rysunek miedz, gęsty, pasiasty układ małych poletek, dziwne kształty tych, które wydarto skalistym nieużytkom. I zapis znojnej pracy człowieka: w wyoranych konnym pługiem bruzdach, różnorodności ręcznie obrabianych upraw, wydeptanych ścieżkach, wyjeżdżonych koleinach polnych dróg. To zapis nie mający znamion eksploatacji ziemi – lecz harmonijnej z nią współpracy, pełnej szacunku, ziemi, pojmowanej jako Matka Karmicielka.

    Oprócz tych, ikonicznych już, zdjęć, mających, oprócz wartości dokumentalnej, również wielką wartość artystyczną, fotograficy KSK rejestrowali także i inne formy krajobrazowe występujące na Kielecczyźnie, w tym unikatową Puszczę Jodłową i słynne gołoborze na Łysej Górze.

    Do tych wszystkich rodzajów działalności KSK odnoszą się wspólne działania Fundacji im. Kieleckiej Szkoły Krajobrazu oraz Biura Wystaw Artystycznych w Kielcach. Ich istotą jest dialog z osiągnięciami słynnych kieleckich fotografików, i, w pewien sposób, „nadbudowanie” ich o kolejną warstwę czasu i znaczeń.

    Odbywa się to poprzez nawiązanie do ich dokonań i realizację dokumentalno-artystycznej fotograficznej rejestracji tych samych miejsc, krajobrazów i form, po niemal pięćdziesięciu latach od czasu ich uwiecznienia przez Pawła Pierścińskiego i innych artystów KSK.

    Po bardzo udanym powtórzeniu w 2020 r. słynnej, zabezpieczonej w Zbiorach BWA w Kielcach, wystawy „Kielce-Włoszczowa” Pawła Pierścińskiego z 1981 roku, w ramach ogólnopolskiego, 20-osobowego pleneru, oraz skonfrontowaniu w obszernym katalogu nowych, w jego trakcie powstałych oraz archiwalnych fotografii, Fundacja im. KSK postanowiła zmierzyć się z najsłynniejszą formą krajobrazową Gór Świętokrzyskich – gołoborzem na Łysej Górze