Złoty medal w kategorii
Najlepsza kampania marketingowa
podczas Targów Intourex2011
w Sosnowcu

Święty Krzyż - Łysa Góra

Informacje praktyczne

  • Informacje szczegółoweZwińRozwiń
    • Rodzaj obiektu:
      Zabytki sakralne
    • Powiat:
      kielecki
    • Gmina:
      Nowa Słupia
    • Adres:
      Święty Krzyż
    • Szerokość geograficzna:
      50.8590583
    • Długość geograficzna:
      21.0529507
    • Region turystyczny:
      Kielce i okolice
    • Wskazówki dojazdu:
      Święty Krzyż (Łysa Góra, Łysiec, 595 m n.p.m.) to wzniesienie położone na wschodnim krańcu znajdującego się w centralnej części województwa pasma Łysogór. Na Święty Krzyż dotrzeć można z miejscowości położonych u podnóża wzniesienia: Huta Szklana (30 km od Kielc), Nowa Słupia (35 km od Kielc), Trzcianka (ok. 35 km od Kielc). - Od Huty Szklanej na Święty Krzyż prowadzi droga asfaltowa (długość 2,5 km), którą prowadzi również główny szlak pieszy Gór Świętokrzyskich koloru czerwonego. Na drodze tej obowiązuje zakaz ruchu, który nie dotyczy: • mieszkańców i gości klasztoru • osób niepełnosprawnych posiadających kartę parkingową • pielgrzymek autokarowych w czasie intensywnych opadów deszczu • zorganizowanych pielgrzymek autokarowych emerytów i rencistów • okresu niedziel i świąt ustawowo wolnych od pracy, przy czym w tych dniach wjazd może odbywać się w godz. 7:00-11:00, a zjazd musi nastąpić do godz. 14:00 • dni powszednich (maj, czerwiec, październik), przy czym w tych dniach wjazd odbywa się w godz. 16:30-17:00, a zjazd musi nastąpić do godz. 18:30 • osób posiadających zezwolenie Powiatowego Zarządu Dróg • rowerzystów Obowiązuje zakaz parkowania autokarów przy klasztorze (po zatrzymaniu i wyjściu pielgrzymów autokar ma zjechać na parking w Hucie Szklanej). Dla samochodów osobowych objętych zakazem wjazdu na Święty Krzyż oraz dla autokarów przeznaczono przestronny parking w Hucie Szklanej w pobliżu wejścia do Świętokrzyskiego Parku Narodowego. W sezonie turystycznym trasę Huta Szklana – Święty Krzyż obsługują dorożki świętokrzyskie oraz specjalna elektryczna kolejka. Kolejka elektryczna kursuje od maja do października w godz. 9.00 - 17.00 Bilety ulgowe (do 16-tego roku życia): 4 zł - bilet w jedną stronę 6 zł - bilet w dwie strony Bilety normalne (dorośli): 6 zł - bilet w jedną stronę 8 zł - bilet w dwie strony Do Huty Szklanej z Kielc należy wyjechać drogą krajową nr 74 (kierunek Opatów, Lublin, wyjazd ulicą Świętokrzyską), a następnie w Woli Jachowej należy skręcić w lewo w drogę wojewódzką nr 753 (kierunek Ostrowiec Świętokrzyski; skręt oznaczony jest znakiem turystycznym). Po przejechaniu ok. 10 km w miejscowości Huta Nowa należy skręcić w lewo do Huty Szklanej (skręt oznaczony drogowskazrm turystycznym) Przez Hutę Nową prowadzi również najdogodniejszy dojazd z innych miejscowości województwa świętokrzyskiego. Huta Szklana nie ma bezpośrednich połączeń PKS i BUS z innymi miejscowościami, z wyjątkiem autobusu PKS obsługiwanego przez PKS Ostrowiec Świętokrzyski (połączenie funkcjonuje w sezonie letnim; rozkład jazdy na stronie internetowej przewoźnika www.pksostrowiec.pl ). - Od Trzcianki na Święty Krzyż prowadzi główny szlak pieszy Gór Świętokrzyskich (odcinek o długości ok. 2,5 km). Trzcianka to miejscowość oddalona ok. 35 km na wschód od Kielc. Znajduje się ona przy ruchliwej trasie 753 (Wola Jachowa – Nowa Słupia), łączącej Kielce z Ostrowcem Świętokrzyskim. Z tego względu do Trzcianki można w łatwy sposób dojechać autobusami PKS i prywatnymi busami z Kielc (dworzec przy ul. Czarnowskiej 12, rozkład jazdy na stronie internetowej przewoźnika) i Ostrowca Świętokrzyskiego (dworzec przy ul. Żabiej 40, rozkład jazdy na stronie internetowej przewoźnika). - Od Nowej Słupi na Święty Krzyż prowadzi tzw. Droga Królewska, czyli 3,5-kilometrowy odcinek niebieskiego szlaku turystycznego Pętkowice – Święty Krzyż. W pobliżu wejścia do Świętokrzyskiego Parku Narodowego znajduje się parking dla autokarów i samochodów osobowych. Te ostatnie można również zostawić na rynku w Nowej Słupi. Sama miejscowość i jej najbliższe okolice to ważny węzeł komunikacyjny – zbiegają się tutaj drogi krajowe nr 751 (Suchedniów – Ostrowiec Świętokrzyski), nr 753 (Wola Jachowa – Nowa Słupia) i 756 (Starachowice – Stopnica). Aby dojechać do Nowej Słupi z Kielc należy kierować się na Ostrowiec Świętokrzyski (patrz dojazd do Ostrowca Świętokrzyskiego). Najdogodniejsza droga dojazdowa z miejscowości położonych we wschodniej części województwa (Opatów, Sandomierz, Staszów) prowadzi przez położony przy trasie nr 74 Łagów. Do Nowej Słupi dojechać można również za pomocą autobusów PKS lub prywatnych busów, które z Kielc odjeżdżają z dworca przy ul. Czarnowskiej 12 (rozkład jazdy na stronie internetowej przewoźnika www.pks.kielce.pl ), z Ostrowca Świętokrzyskiego z dworca przy ul. Żabiej 40 (rozkład jazdy na stronie internetowej przewoźnika www.pksostrowiec.pl ), ze Starachowic z dworca przy ul. Nadrzecznej (rozkład jazdy na stronie internetowej przewoźnika www.pks-starachowice.pl ) i Staszowa z dworca przy ul. Krakowskiej (rozkład jazdy na stronie internetowej przewoźnika www.pksstaszow.com.pl ).
    • Cały tydzień:
      9.00-17.00
    • Cena:
      Muzeum misyjne MOMN -dowolna opłata na Misje; Krypty: Normalny 2 PLN; Ulgowy 1 PLN; Wieża widokowa: Normalny 5 PLN - dzieci; Ulgowy 3 PLN; Grupy maksymalnie 20 osobowe.
    • Zakres cen:
      Przewodnik (krużganki i kościół): - grupa 20 os. - 30 PLN (stała opłata) - od 20 os. - 1,50 zł od osoby. Rezerwacja usługi przewodnickiej pod nr tel. 41 317 70 21;
    • Noclegi w okolicyZwińRozwiń
    U Małgosi - Stanisława Gałdecka
    U Małgosi - Stanisława Gałdecka
    Pokój od: 25 PLN

    Gospodarstwo położone u podnóża Świętego Krzyża i Kobylej Góry przy czerwonym szlaku turystycznym oferuje komfortowe warunki wypoczynku.

    • Trzcianka
    • +48 41 317 81 85

    Opis

    Wśród licznych szczytów Gór Świętokrzyskich to Łysa Góra jest najbardziej owiana tajemnicą. Szum buków i jodeł uspokaja wędrujacych pielgrzymów, ale gdy zrywa się porwisty wiatr, przypominają się legendy o sabatach czarownic, które odbywały się na gołoborzu - rumowisku skalnym na północnym stoku Łysej Góry.

    Dziś pozostałości pogańskiego wału kultowego (a może grodu?) osłaniają łysy szczyt z najstarszym polskim sanktuarium ukrywającym Relikwie Drzewa Krzyża Świętego. Tego skarbu strzeże również przyroda Świętokrzyskiego Parku Narodowego.

    Poczytajcie, a potem odkrywajcie tajemnice Łysej Góry...

    Klasztor i kościół na Świętym Krzyżu

    Dla ciekawskich

    "Aparat fotograficzny wynaleziono stanowczo za późno" - powiedział jeden z małych gości Regionalnego Centrum Informacji Turystyczej w Kielach. I to stwierdzenie przypomina się, gdy poznajemy historię Świętego Krzyża. O romańskim kościółku i początkach niewielkiego opactwa, o wspaniałej renesansowej odbudowie, strasznych najazdach, które burzyły dzieła inwestorów aż po decyzje, które stworzyły na Świętym Krzyżu miejsce kaźni - więzienie ciężkie. Jaki kształt nadała historia temu miejscu? Przeczytajcie...

    JAKIE ZABYTKI ZWIEDZAMY OBECNIE NA ŚWIĘTYM KRZYŻU?

    Kościół
    Romański, niewielki kościołek, którego fragment zobaczycie w niewielkiej sondzie od strony południowej kościoła, gotycka część kościoła nachodząca odbudowane w stylu gotyckim krużganki, nic nie pozostało z renesansu ani baroku. W XVIII wieku kościół na Świętym Krzyżu po pożarach i dewastacjach miał być… nowoczesny (dziś mówimy o nim klasycystyczny). Budowy podjął się ks. Józef Karsznicki, który postawił jednonawową świątynię, orientowaną z pięknymi wykroczeniami wzorowanymi na kościołach włoskich. Środek świątyni był utrzymany w bieli i ozdobiony symetrycznymi kolumnami i portykami, jak to w klasycyzmie, Budowa i wykończenie wnętrza trwały 20 lat i posuwały się bardzo powoli. Dziś w klasycystycznej jasnej zwraca uwagę 6 dużych obrazów (360/250 cm) autorstwa Franciszka Smuglewicza z XIX wieku. Wśród nich „Śmierć świętego Józefa”, spotkanie św. Benedykta ze św. Scholastyką oraz św. Eemeryk w rozmowie z aniołem”.  W prezbiterium zobaczymy ołtarz główny z wielkim obrazem 3 na 5 m Trójcy Świętej. Sumuglewicz łagodnie łączył kolory i grał światłem.

      Krużganek – miejsce spotkań
      Rodzaj korytarza, którego ramiona tworzą zamknięty czworobok. Kiedyś wzdłuż krużganku mieściły się najważniejsze części kalsztoru: kościół, zakrystia, kapitu;arz, dormitarz, refektarz, furta. Dziś to miejsce spotkania turystów i pielgrzymów. Zbuowany w XV wieku w stylu gotyckim. W spepieniach zworniki z herbami dobrodziejów klasztoru: Odrowążów, Wieniawów, Toporczyków. W południowym ramieniu krużganki w 1939 roku po niemieckim bombardowaniu odsłoniło się gotyckie obramowania okienne kościoła z XV wieku. Pod nimi znajduje się sonda – kawałek romańskiego muru kościoła.

      Kaplica Oleśnickich
      Cenny zabytek wczesnego baroku zbudowany na zrębie starego kapitularza. W pierwszym okresie służyła jako kaplica grobowa rodu Oleśnickich. W 1723 roku przeniesiono do niej Relikwie. Najwazniejsze miejsce w kaplicy zajmują Relikwie, których historie opowiadają malowidła na ścianach kaplicy. Uwagę przykuwa również freski szkoły włoskiej w kopule. To miejsce wyciszenia i całodniowej modlitwy.

      Krypta Jeremiego Wiśniowieckiego

      Wejście do krypty na Świętym Krzyżu mieści się w południowej ścianie kościoła. Spoczywają tu benedyktyni, którzy zamieszkiwali Święty Krzyż od 1776 r. aż do kasaty opactwa w 1819 r. W pomieszczeniu z lewej strony znajdują się zmumifikowane zwłoki księcia Jeremiego Wiśniowieckiego, jego portret oraz sztaluga z jego biografią. W historii Polski książę zapisał się jako znakomity wódz, taktyk i organizator wielu wypraw wojennych. Sam o sobie mówił, iż jest stworzony do wojny.

      Muzeum Misyjne
      W krużganku zobaczycie znak kierujący do miejsca bliskiego sercom oblatów. Nic dziwnego, skoro od lat gromadzą tam pamiatki zebrane podczas licznych i niebezpiecznych wypraw. Obok sali misyjnej zobaczycie również dwie inne sale poświęcone dziejom opactwa. Wstęp do muzeum to dobrowolna ofiara na misje.

      Ekspozycje:

      • Pradzieje Łysej Góry oraz historia klasztorupod zarządem benedyktynów od XI do XIX wieku,
      • Okres od kasaty zakonu benedyktynów w 1819 roku, poprzez utworzenie w murach zakonnych więzienia w 1882 roku po lata II wojny światowej, 
      • Działalnosć misyjna. Prezentowane tu eksponaty pochodzą z krajów misyjnych: Afryki (Kamerun, Lesotho, Egipt, Madagaskar), Azji (Kazachstan, Turkmenistan, Indie, Japonia, Chiny), Ameryki Północnej (Kanada) i Europy (Ukraina). W zbiorach znajdują się stroje, biżuteria, przedmioty codziennego użytku, przedmioty kultu (m.in. Biblia w języku eskimoskim) oraz skóry pytonów.

        Wieża widokowa na Świętym Krzyżu

        Jeden z ciekawszych widoków na Świętokrzyski Park Narodowy rozpościera się z kościelnej wieży klasztoru na Łysej Górze. Ten najwyższy punkt oberwaycjny w regionie ma historię zakończoną happy endem. W 1914 roku wieżę zniszczyli Austriacy. A dokładnie 100 lat później, dzięki współpracy dobrych ludzi, odrestaurowano zabytek dla turystów i pielgrzymów.

        Sam szczyt wznosi się na 595 metrów nad poziom morza, a  taras dla turystów zorganizowano na 35 metrach od poziomu dziedzińca. Opłaca się wspiąć tak wysoko! Z wieży zobaczymy Łysogóry z lotu ptaka, na własne oczy przekonamy się, czym jest Puszcza Jodłowa, jak pięknie wyglądają pasiaki otaczających ją pól... A jak będzie nam sprzyjało szczęście, zobaczymy nawet Tatry!

        Dla pielgrzymów -  Relikwie Drzewa Krzyża Świętego
        Jako najstarsze polskie sanktuarium i miejsce złożenia Relikwii Drzewa Krzyża Świętego, Łysa Góra od średniowiecza jest miejscem licznych pielgrzymek.

        • Tradycja utrwalona w najstarszych monografiach przekazuje, że drzewo pochodzi z Węgier, być może przywiózł je Bolesław Krzywousty, który po zabiciu Zbigniewa udał się na pielgrzymkę do Samogyvar.
        • Według legendy, relikwie zostały podarowane opactwu przez węgierskiego królewicza Emeryka, który zgubił się w lesie w pogodni za jeleniem. W zamian za odnalezienie drogi, anioł polecił mu zostawić na górze to, co ma najcenniejszego – relikwie.
        • Relikwie zobaczycie  w kaplicy Oleśnickich złożone w pancernym tabernakulum. Drzewo Krzyża Świętego zostało uformowane w krzyżyk o podwójnym ramieniu i oprawione w bogato zdobioną blachą. Taki krzyż jest zwany karawaką i w XVII i XVIII wieku uchodził za cudowną obronę przed zarazami.

        Informacje dla pielgrzymów:

        • 11.30 - SUMAz wystawieniem relikwii; po zakończeniu Mszy świętej możliwość ucałowania relikwii Drzewa Krzyża Świętego.
        • WYSTAWIENIE RELIKWII DRZEWA KRZYŻA ŚWIĘTEGO. Po każdej Mszy świętej w niedzielę w okresie Wielkiego Postu,  po nabożeństwie drogi krzyżowej, W okresie zwykłym: na życzenie zorganizowanych grup pielgrzymkowych oraz pielgrzymów indywidualnych po uprzednim zgłoszeniu w punkcie informacji na krużgankach


        Dla smakoszy
        Ze Świętego Krzyża nikt nie wychodzi głodny. W jadłodajni w podziemiach klasztoru królują żurek i bigos oraz duże porcje schabowego. W kawiarni „Aptece” zawsze czeka pyszna szarlotka, sernik oraz napój jabłkowy z przyprawami korzennymi, świetnie rozgrzewający w zimie. Poza tym dobra kawa i herbata. Tu kupicie również zioła, nalewki i różne specjały. W lecie działa kawiarenka w wirydarzu sprzedająca lody, słodycze i napoje.

        Jeśli komuś mało, w Hucie Szklanej spróbujecie zalewajki świętokrzyskiej serwowanej przez Karczmę Izba Dobrego Smaku oraz w sezonie naleśników z bielińskimi truskawkami. W Nowej Słupi spróbujecie specjałów Karczmy Mnicha oraz lodów z cukierni „Tradycja”.

        Jak dojechać na Święty Krzyż?

        Łysa Góra – Święty Krzyż to miejsce pielgrzymkowe, dlatego można tu dotrzeć pieszo, samochodem i rowerem.

        Pieszo
        Szlak niebieski – Droga Królewska (3 km)

        Najpopularniejsza trasa na Łysą Górę prowadzi z Nowej Słupi. Trasę zaczynamy na parkingu w centrum Nowej Słupi (lub na parkingu u podnóża Świętokrzyskiego Parku Narodowego, oszczędzimy 1 km przejścia asfaltem). Wchodzimy na niebieski szlak, który u podnóża Łysej Góry nosi nazwę "Drogi Królewskiej". Towarzyszą nam stacje drogi krzyżowej do samej góry. Po drodze ławki i miejsca na odpoczynek. Najtrudniejszym momentem jest strome wejście na wypłaszczenie przed szczytem. Kiedy staniemy na polanie - podłużnym plateau, zobaczymy sanktuarium na Świętym Krzyżu. Z każdym krokiem będziemy bliżej najważniejszego miejsca w Górach Świętokrzyskich. UWAGA! TRASA BILETOWANA - KLIKNIJ I ZOBACZ CENNIK

        Rowerem i samochodem lub pieszo
        Fragment czerwonego szlaku z Przełęczy Huckiej w Hucie Szklanej (2,2 km)

        W Hucie Szklanej zaparkujecie samochód na parkingu koło Karczmy „Izba Dobrego Smaku” i Osady Średniowiecznej (mieszkańcy osady zapraszają) oraz punktów z pamiątkami. Stad już tylko niewiele ponad 2 km asfaltową trasą na sam szczyt. Tą samą drogą mogą poruszać się samochody <sprawdź zasady ruchu drogowego na odcinku Huta Szklana – Święty Krzyż> oraz rowery. Dla turystów pieszych, którzy chcą ominąć asfalt, mamy alternatywę - leśną ścieżkę dydaktyczną Świętokrzyskiego Parku Narodowego, która rozpoczyna się zaraz przy bramie do Świętokrzyskiego Parku Narodowego  Na trasie tablice informacyjne i miejsca odpoczynku. Z tej opcji warto skorzystać poruszając się z grupą dzieci - jest bezpiecznie!

         

        Komunikacją podmiejską na Święty Krzyż

        Obecnie w okolice Świętego Krzyża najprościej dostać się autobusami lub prywatnymi busami z Kielc do Nowej Słupi (przez Trzciankę). Rozkłady jazdy sprawdzajcie na bieżąco pod linkiem  www.busy-kielce.eu Kursują również busy z Kielc do miejscowości Huta Podłysica - OPARKA BUS

        Transport alternatywny

        Eko-Łysogóry Melex, który zawozi turystów na Święty Krzyż oraz obsługuje połączenie Święta Katarzyna - Nowa Słupia po wcześniejszym uzgodnieniu telefonicznym: 604 908 438, 602 333 149.

        Lokalizacja

        Hidden text line that is needed to fix map width
        • 21.0529507
        • 50.8590583
        • Święty Krzyż
        • Święty Krzyż - Łysa Góra