Monumentalny zamek na wzgórzu to ostatni etap zwiedzania sandomierskiej starówki. Dziś muzeum, kiedyś świadek burzliwej historii królewskiego miasta.
Pierwszą wzmiankę o zamku spotykamy w kronice Janka z Czarnkowa, jako o budowli wzniesionej przez Kazimierza Wielkiego. Na zgliszczach dawnego książęcego grodu, monarcha postawił zupełnie nowe założenie obronne z kamienia i cegły, przeznaczone na siedzibę starostów królewskich.
Przeobrażenia wskutek zniszczeń czy też nowych trendów mody sprawiły, że zamek kazimierzowski nie zachował się. Jedyną pozostałością jest potężna, oktagonalna wieża- stołp. Jej fundamenty można oglądać przy wejściu na dziedziniec.
Znaczącą przebudowę zamku zainicjował Zygmunt Stary w 1513 r. Gotycka budowla zmieniła kształt na renesansową. Dominantą budynku był południowy budynek mieszkalny, do którego dostawiono dwupiętrowe skrzydło wschodnie.
Skrzydło zachodnie zaopatrzono w dwie wieże. Od północy zamek został okolony murem obronnym z bramą zamkową. W 1656 r. zamek został wysadzony w powietrze przez Szwedów. W ruinie pozostała nieomal cała budowla z wyłączeniem fragmentu części zachodniej. Król Jan III Sobieski zdecydował się na odbudowę skrzydła zachodniego – przy jednoczesnym przekształceniu założenia z zamkowego na pałacowe. Od południa wniesiono stajnie królewskie. Pod koniec XVIII utworzono tu więzienie, które funkcjonowało jeszcze po II wojnie światowej.
Dziś, we wnętrzu pałacu mieści się Muzeum Zamkowe, którego ekspozycja dotyczy historii zamku, miasta i regionu sandomierskiego. Ma wieloprofilowy charakter – w jego zbiorach znajdują się zabytki o charakterze historycznym, literackim, etnograficznym, artystycznym i archeologicznym. Jednym z najważniejszych i najciekawszych eksponatów Muzeum Zamkowego w Sandomierzu są Szachy Sandomierskie, czyli wyjątkowy, XIII-wieczny zestaw bierek szachowych odnaleziony w 1962 r. na terenie Wzgórza Świętojakubskiego w Sandomierzu.
Muzeum, oprócz eksponowania zabytków na wystawach stałych i prezentowania atrakcyjnych, czasowych ekspozycji, prowadzi szeroką działalność edukacyjną: organizuje lekcje muzealne, wykłady, warsztaty, programy edukacyjne i konkursy. Muzeum proponuje swoim gościom także wiele wydarzeń kulturalnych (wernisaże wystaw, koncerty, spektakle) oraz otwarte spotkania popularnonaukowe ze specjalistami z różnych dyscyplin naukowych.
Aktualne godziny otwarcia i cennik znajdują się na stronie internetowej zamku.
UWAGA ! Zmiana „dnia bezpłatnego zwiedzania wystaw stałych”
Informujemy, że w związku z wakacjami i dużym ruchem turystycznym zmienia się dzień bezpłatnego wstępu na wystawy stałe w Muzeum Zamkowym w Sandomierzu.
W lipcu i sierpniu br. dniem bezpłatnego zwiedzania wystaw stałych (jedynie dla turystów indywidualnych) będzie PONIEDZIAŁEK.
W tym dniu będzie możliwość bezpłatnego zwiedzania wystaw stałych w godzinach od 11.00 do 14.00. Ostatnie wejście będzie możliwe pół godziny przed zamknięciem. Ekspozycje czasowe będą wtedy zamknięte. W pozostałych dniach obowiązywać będzie płatny wstęp na wszystkie wystawy stałe i czasowe, a Muzeum będzie otwarte dla zwiedzających od wtorku do niedzieli w godzinach od 11.00 do 18.00 (ostatnie wejście, godz. 17.15).
Wskazówka! Zwiedzajcie sandomierskie atrakcje w pakiecie:bilet "3w1" normalny - 1 bilet = 3 miejskie atrakcje turystyczne.
Muzeum Zamkowe - zamek królewski XIV - XVI w.
Brama Opatowska - jedyny taki taras widokowy w mieście,
Podziemna Trasa Turystyczna - półkilometrowy labirynt prowadzący pod Starym Miastem.
Udogodnienia dla osób z niepełnosprawnością:
- Rampy, podjazdy, windy
- Toalety przystosowane dla potrzeb osób niepełnosprawnych
- Darmowy wstęp dla opiekunów osób ze znacznym stopniem niepełnosprawności
- Oferta dla osób niewidomych.
