Okolice Chęcin, a w szczególności góry Miedzianki (354 m n.p.m.), to jedno z tych miejsc, gdzie niemal na każdym kroku spotkasz ślady działalności dawnych górników w Górach Świętokrzyskich.
Tajemnice Miedzianki
Faktycznie, rezerwat Miedzianka pełen jest tajemniczych szpar, zagłębień i sztolni. Oczywistym dowodem, że góra dostarczała cennych minerałów jest też sama nazwa szczytu.
O górniczej przeszłości Miedzianki dobitnie przekonuje też jedyna zachowana w Górach Świętokrzyskich wieża szybowa. Znajdziesz ją na ogrodzonym placu przy drodze prowadzącej otaczającej od wschodu podnóże góry. Konstrukcja pochodzi z 1902 roku i wznosi się nad nieczynnym szybem wydobywczym “Piotr”.
W pobliżu wieży stoi kilka skromnych budynków, pamiątek po ostatniej historycznej kopalni rud miedzi. Jeden z nich gości wystawę Muzealnej Izby Górnictwa Kruszcowego. To miejsce obowiązkowe dla miłośników ciekawych historii, geologii i naturalnego piękna zaklętego w minerałach.
Historia ziemi…
Klimatyczna wystawa urządzona jest w industrialnym, ale i nieco nostalgicznym stylu. W przypominających kopalnie wnętrzach zobaczysz zbiory geologiczne związane ze złożami miedzi oraz innymi minerałami, które występują w okolicy Chęcin.
Imponujące okazy zielonych malachitów i niebieskich azurytów pokażą Ci, jak wiele minerałów i form potrafi w naturze budować miedź. istotnym rozdziałem historii ziemi, którą odczytujemy w tych okolicach są zgromadzone na wystawie skamieniałości i skały, w tym także słynne wapienie nazywane “chęcińskimi marmurami”.
Pamiętaj jednak, że w izbie spotkasz przykłady minerałów nie tylko ze Świętokrzyskiego, ale też z innych zakątków Polski, a nawet z całego świata. Trzeba przyznać, że zbiory z Miedzianki doskonale prezentują się w towarzystwie okazów z innych zakątków globu.
… i człowieka
Górnictwo to ludzie, których ciężka praca, wiedza i gromadzone przez wieki doświadczenie. W izbie zobaczysz, jak zmieniała się technologia, narzędzia, a nawet stroje świętokrzyskich gwarków.
Dzięki wystawie poznasz tradycje górniczego stanu. Izba posiada bogatą kolekcję galowych mundurów, kufli z karczm barbórkowych czy odznaczeń. Na zdjęciach z lat 50. i 80. XX wieku zobaczysz, jak bardzo zmieniły się okolice Miedzianki. Nad wszystkim unosi się atmosfera legendy i tajemnicy potęgowana przez Skarbka – dobrego ducha każdej kopalni.
Górnictwo to także myśl techniczna wizjonerów, innowatorów i odważnych przedsiębiorców. Odkryj historię braci Stanisława i Bolesława Łaszczyńskich, zwanych “wynalazcami z Miedzianki”. Na początku XX wieku założyli oni przedsiębiorstwo akcyjne “Zofia”, które zajmowało się wydobyciem miedzi. W 1902 r. Stanisław opatentował metodę elektrolizy miedzi, a swój wynalazek zastosował w oddalonej o 5 kilometrów od Miedzianki Papierni.
Na liście UNESCO
Czas zakupić pamiątki, przybić pieczątkę i ruszyć dalej. Po tak solidnej dawce wiedzy z pewnością nie przejdziesz obojętnie obok zgromadzonych w pobliżu izby ciekawych przykładów skał występujących w okolicy Chęcin.
W drogę! Dokąd? Oczywiście na Miedziankę! Oprócz geologicznych ciekawostek czeka Cię tu prawdziwy rarytas i rzadkość w niewysokich, zalesionych Górach Świętokrzyskich – rozciągający się ze szczytu panoramiczny widok na okolicę. Zobaczysz stąd między innymi zamek w Chęcinach, Kielce czy inne pasma Gór Świętokrzyskich.
Miedzianka to zdecydowanie miejsce, w którym bogactwo przyrody od wieków służyło człowiekowi. Jedno przenika się tu płynnie z drugim i trudno dziś wyobrazić sobie tę górę bez zagadkowych sztolni, legend i opowieści o dawnych dziejach. To właśnie ten związek ziemi i człowieka sprawił, że Miedzianka to dziś jeden z najmocniejszych punktów Świętokrzyskiego Geoparku UNESCO.