Propozycja wycieczki rowerowej prowadzącej poprzez rozległe kompleksy leśne rozciągające się na północ i wschód od Starachowic. Prócz długich wygodnych szutrowych i asfaltowych duktów, poprowadzonych przez las, na rowerzystów czekają miejsca pamięci upamiętniające bogatą historię tej ziemi, przystanek zabytkowej kolejki wąskotorowej w Lipiu, zalew w Brodach i ciekawe obiekty przyrody nieożywionej (w niewielkiej odległości od szlaku).
Dojazd i początek trasy
Początek i koniec wycieczki zlokalizowany jest na parkingu przy ogródkach działkowych w Starachowicach przy ul. Leśnej. Do miasta bez problemu można również dojechać koleją m.in. ze Skarżyska-Kamiennej, Końskich i Ostrowca Świętokrzyskiego.
Nawierzchnia trasy:
- drogi asfaltowe – 24,4 km (64,2% długości trasy),
- drogi szutrowe – 9,6 km (25,3%),
- drogi gruntowe leśne – 4 km (10,5%),
Utrudnienia na trasie:
Miejscami na trasie występują fragmenty, które mogą być podmokłe po opadach deszczu, należy zwrócić szczególną ostrożność przy przekraczaniu drogi krajowej nr 9.
Atrakcje na trasie:
Starachowice – to miasto będące w I połowie XIX w. największym ośrodkiem przemysłu metalowego Królestwa Polskiego i częścią tzw. Staropolskiego Okręgu Przemysłowego. W 1899 roku uruchomiono tu wielki piec i osada stała się ważnym ośrodkiem wydobycia i hutnictwa żelaza. Piec ostatecznie wygaszono w 1968 roku. Dzisiaj w tym miejscu znajduje się Muzeum Przyrody i Techniki w Starachowicach obejmujące obiekty poprzemysłowe z XIX w. z zachowanym w całości układem i ciągiem technologicznym dwóch zakładów hutniczych z 1841 i 1899 r. W muzeum zobaczyć także można m.in. największą na świecie maszynę parową, osadę starożytnego hutnictwa żelaza z piecowiskiem dymarskim oraz zabytkowe samochody produkowane niegdyś przez Zakłady Starachowickie, w tym odrestaurowany papamobile, wyprodukowany na podwoziu stara 660 M2 na potrzeby I pielgrzymki Jana Pawła II do Polski w 1979 r.
Starachowicka Kolej Wąskotorowa – ślad kolejki wąskotorowej przekraczamy kilkukrotnie. Niegdyś kolejka jeździła na trasie Starachowice - Iłża, dziś dojeżdża okazjonalnie do Lipia. Przed laty kolejka zapewniała w tych okolicach przede wszystkim transport materiałów dla miejscowych zakładów przemysłowych i wydobywczych. Początkowo łączyła wielki piec w Starachowicach z ładowniami drewna, kopalniami rudy żelaza czy tartakiem. Po II wojnie światowej zdecydowano o budowie należącej do kolei państwowej linii, która śladem częściowo istniejącego torowiska połączyła Starachowice z Iłżą. Choć linię zamknięto w 1997 roku, dziś starachowicka kolejka pełni funkcje turystyczne i rekreacyjne. Sama stacja w Lipiu, do której trzeba nieco odbić od szlaku, to doskonałe miejsce do rekreacji – znajdują się tu leśne wiaty z miejscem na ognisko. To także miejsce, z którego można rozpocząć wędrówkę przez Puszczę Iłżecką, a jesienią wybrać się na grzybobranie.
Pomnik upamiętniający poległych leśników - “Kiedy nas już nie stanie, kamienie o Was mówić będą” - ta wymowna sentencja najlepiej oddaje charakter leśnego pomnika. Pomnik znajduje się tuż obok parkingu i leśnego miejsca odpoczynku. To świadectwo tego, że lasy starachowickie były miejscem aktywnego oporu przeciw okupacji hitlerowskiej, a w obronę niepodległości Polski zaangażowani byli również leśnicy z okolicznych placówek - Klepacze, Kutery, Marcule czy Starachowice. Leśnicy działali zarówno jako członkowie ruchu oporu, jak i partyzanci w oddziałach Armii Krajowej, Armii Ludowej czy Batalionów Chłopskich.
Zapadnie Doły w Puszczy Iłżeckiej - to pełne tajemnic uroczysko, którego nazwa możliwe, że wzięła się z faktu, iż ziemia zapadała się tutaj na skutek licznych zjawisk krasowych. Polegają one na tym, że woda rozpuszcza miękkie skały wapienne pod kilkumetrową piaszczystą warstwą gleby. W ten sposób tworzą się dolinki, leje, zapadliska i… ponory. To tajemnicze miejsca, w których wody z okresowych strumieni wydają się znikać w niezauważalnych podziemnych szczelinach. Oprócz tego już od ponad 400 lat rośnie tu okazały Dąb Maciek (700 m od szlaku). Obwód jego pnia wynosi około 5 metrów. To, co jednak imponuje najbardziej to wysokość drzewa, które swymi konarami sięga ponad 30 metrów w górę.
Leśniczówka Klepacze i Izba Hedy-Szarego – położona wśród starachowickich lasów leśniczówka ma ponad 100 lat. Mieszczą się tu Izba Leśna oraz Izba Pamięci poświęcona generałowi Antoniemu Hedzie „Szaremu”, który wraz z żołnierzami stacjonował tu podczas II wojny światowej.
Zalew w Brodach – budowa stopnia wodnego w Brodach związana była z rozbudową Staropolskiego Okręgu Przemysłowego. Dziś to popularne miejsce letniego wypoczynku. Znajdują się tu: przystań wodna z wypożyczalnią sprzętu pływającego, plaża, molo, taras widokowy, boisko, place zabaw, miejsce ogniskowe, parking. Sporą atrakcją są znajdujące się nad brzegami zalewu piaskowcowe skały w Rudzie i Krynkach.
Rezerwat „Skały pod Adamowem” – ukryty w sosnowych lasach w okolicy Starachowic skrywa w sobie malownicze skałki o fantazyjnych kształtach. To właśnie ich obecność przyczyniła się do ustanowienia w tym miejscu rezerwatu. Skałki ciągną się na długości 400 metrów (a cały ciąg ma niemal kilometr) i są zbudowane z miękkich piaskowców jurajskich. Choć powstały one przed milionami lat, to fantazyjne kształty są efektem znacznie późniejszych procesów. Skały przywodzą na myśl ambony, progi, stoły, a także grzyby płyty i krótkie mury. Najbardziej okazałe mają od 2 do 5 metrów wysokości. Odkryto tu również 5 jaskiń, z czego najdłuższa ma 7,5 metra. Powstała ona na skutek przesunięć bloków skalnych. Inne jaskinie mają ok. 4 metrów długości, a najkrótsze z nich - Schronisko Osobne - zaledwie 2,5 metra. Ciekawa jest również sama struktura skałek, na której można znaleźć odciśnięte ślady kopalnych drzew.
