Zespół kolegiaty pw. św, Marcina z Tours została dziś wpisana na prestiżową listę Pomników Historii – zabytkowych obiektów i miejsc o wyjątkowej wartości i znaczeniu dla całego kraju. 

Pomnik Historii to jedna z 5 przewidzianą ustawą form ochrony zabytków. Pomnik Historii musi posiadać szczególne znaczenie dla kultury Polski. To obiekt wyjątkowej rangi – Pomniki Historii specjalnym rozporządzeniem ustanawia prezydent Rzeczpospolitej Polskiej na wniosek Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego. 

Fot. UMiG Opatów

Kolegiata pw. św. Marcina z Tours to jeden z najcenniejszych przykładów zachowanej sztuki romańskiej w Polsce. Imponująca dwuwieżowa kolegiata datowana jest na II połowę XII stulecia. Do dziś dominuje ona nad Opatowem, świadcząc o znakomitej przeszłości miasta 

Najcenniejszym skarbem skrywanym wewnątrz kolegiaty jest nagrobek kanclerza Szydłowieckiego. Płyta nagrobna – tak zwany lament opatowski – to modelowy przykład sztuki renesansu.

Każdego roku lista najcenniejszych obiektów powiększa się o kolejne zabytki architektoniczne, krajobrazy kulturowe, układy urbanistyczne lub ruralistyczne, zabytki techniki, obiekty budownictwa obronnego, parki i ogrody, cmentarze, miejsca pamięci najważniejszych wydarzeń lub postaci historycznych oraz stanowiska archeologiczne. 

W regionie świętokrzyskim znajdziesz już10 obiektów wpisanych na listę Pomników Historii:

Kielce – Dawny pałac biskupów i katedra
Krzemionki k. Ostrowca Świętokrzyskiego – kopalnie krzemienia z okresu neolitu
Oblęgorek – pałacyk Henryka Sienkiewicza wraz z zabytkowym parkiem i aleją lipową
Opatów – zespół kolegiaty pw. św. Marcina Biskupa
Rytwiany – pokamedulski zespół klasztorny Pustelnia Złotego Lasu
Sandomierz – Historyczny zespół architektoniczno-krajobrazowy
Święty Krzyż – pobenedyktyński zespół klasztorny oraz przedchrześcijańskie obwałowania kamienne na Łysej Górze
Ujazd – ruiny zamku Krzyżtopór
Wąchock – zespół opactwa cystersów
Wiślica – zespół kolegiaty pod wezwaniem Narodzenia Najświętszej Maryi Panny wraz z reliktami kościoła pod wezwaniem św. Mikołaja oraz grodzisko